به گزارش خبرنگار مهر، تحولات اخیر اردن که طی آن دولت "معروف البخیت" پس از فعالیت چند ماهه و روبرو شدن با مخالفتهای شدید مردمی سقوط کرد تا "عون الخصاونه" مامور تشکیل کابینه جدید شود، بهانه ای بود تا با یکی از فعالان اردنی در زمینه حقوق بشر و که رئیس مرکز حقوقی "الجسر العربی" و عضو کمیته کارشناسی اتحادیه بین المللی آزادی دینی در آمریکا است گفتگویی داشته باشیم.
*خبرگزاری مهر: به نظر شما ماهیت و علل اعتراضات و تظاهرات مردمی در اردن چیست؟ در واقع مشکل اصلی را در کجا می بینید؟
- امجد شموط: علت اصلی اعتراضات اردن در ایجاد ائتلاف و اتحادی میان قدرتهای سیاسی و قدرتهای اقتصادی و مالی نهفته است. این مسئله باعث ایجاد سلطه مطلق بر مردم و همچنین فساد شده است. از آثار زیانبار این فساد می توان به ظلم اجتماعی، شکل گیری شکاف طبقاتی، تبعیض و به حاشیه رانده شدن برخی از قشرها در اردن اشاره کرد.
بر همین اساس بود که ملت اردن به پا خاست و بر لزوم تحقق عدالت اجتماعی در کشور تاکید کرد که این مسائل در نهایت منجر به سقوط دولت شد. در اردن مطالبات مردمی با دیگر کشورهای عربی متفاوت است. مردم در اینجا خواستار اصلاحات حکومتی هستند نه سقوط نظام تا در نهایت حکومت در برابر چالشها قویتر شود.
البته با توجه به اینکه در اردن هم اکنون دو قشر اصلی اردنیهای از تبار اردنی و اردنیهای از تبار فلسطینی زندگی می کنند، می توان گفت که نظام فعلی سوپاپ اطمینانی محسوب می شود و در صورت سقوط آن مشخص نیست چه کسانی در این کشور قدرت خواهند گرفت.
*شما علت اصلی سقوط دولت را در چه مسئله ای می دانید؟ آینده اردن را چگونه ارزیابی می کند؟
- هر روز در اردن اعتراضات مردمی وجود دارد و خواسته ها و مطالباتی در زمینه های مختلف مطرح است. مردم اردن از حکومت "معروف البخیت" راضی نبودند، وی وعده اصلاحات را به مردم داد و حتی پادشاه (ملک عبدالله دوم) نیز از وی تقاضا کرد اصلاحات را به اجرا بگذارد اما وی زیر بار اجرای آن نرفت. در اینجا مردم بر لزوم اصلاحات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی تاکید دارند که دولت در جامه عمل پوشاندن به آنها ناتوان است.
البته ممکن است در آینده نیز دولت در اردن سقوط کند و حتی پارلمان منحل شود تا در نهایت دولت نجات ملی تشکیل شده و به بحران در کشور پایان دهد. در اینجا پادشاه اردن نیز باید خواسته های مردمی را درک کند و در جهت تحقق آنها گام بردارد. درواقع اراده پادشاه باید در حمایت از منافع مردم باشد.
*از شما درباره برخی ادعاهای دروغین کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس سوال دارم، دیده شده که این کشورها در برخی موارد ایران را متهم به دخالت در امور داخلی کشورهای عربی می کنند، نظر شما چیست؟
- پاسخ آنها را این گونه می توانم بدهم که دخالت اصلی از سوی کشورهای استکباری و امپریالیستی غربی به علاوه رژیم صهیونیستی صورت می گیرد نه ایران. تهران همواره بر همکاری، تعاون و همبستگی میان کشورهای منطقه تاکید کرده است. ایران در واقع همیشه به نقش آفرینی طبیعی خود در منطقه جهت دوستی و تعامل بیشتر میان کشورها اقدام کرده است.
* روابط ایران و اردن را چگونه ارزیابی می کنید؟
- اخیرا اخباری در زمینه دیدار ملک عبدالله دوم از ایران شنیدیم که به نظر می رسد به علت شرایط ویژه منطقه به تعویق افتاد. اما در نهایت ما به عنوان موسسات مردم نهاد و غیر دولتی اردن خواستار بهبود و تقویت روابط دوجانبه با ایران هستیم.
البته ما از ایران می خواهیم به نقش آفرینی فعالانه در تحولات منطقه بپردازد و با دیدگاه وسیع تری به روابط با کشورهای منطقه بنگرد. حتی از ایران انتظار می رود که رهبری گفتگوهای عربی و اسلامی را بر عهده بگیرد تا ابتکار عمل را در دست داشته باشد.
نظر شما